Özgül fobi, korkuya sebebiyet veren nesne yada durumdan zarar görmeye yönelik bir korku, endişe duyulabilir. Örnek verecek olursak araba kazasından korkma nedeni ile arabaya binememe veya ısırılmaktan korkma nedeni ile kedi, köpek, kuş vs.. hayvanlardan kaçınma davranışı gösterme vb..
Özgül fobi, korkulan, korkutucu gelen nesne ile karşılaşınca bayılma, kontrolünü kaybetme, paniğe girme, gibi kaygı- endişe duyma kendisini gösterebilir. Yüksek katlı yerlere çıktığında baş dönmesi yaşayacağından ya da kapalı alanlarda kontrolünü kaybedeceği düşüncesinden dolayı korku yaşaması.
Bireyin bulunduğu durumdan kaçmasına ya da kaçmasına yönelik düşüncelerine bağlı olarak farklı farklı şiddette olabilmesi ile birlikte, çoğunlukla fobik uyaranla her karşılaşıldığında bireyde birden oluşan bir sıkıntı tepkisi ortaya çıkar. Aslında birey çoğunlukla bu kadar korkmanın anlamsız olduğunun bilincindedir.
Korkuyu oluşturan nesne yada durumla karşılaşmaktan kaçma veya kaçmanın mümkün olmayacağı durumlarda ise ancak aşırı sıkıntı duyarak bu duruma katlanabilme özgül fobinin en olağan özelliklerinden birisidir. Hissedilen korkunun şiddeti uyaranın yakınlığı ve kaçma yolunun olup olmaması ile yakından ilişkilidir. Duyulan kaygı düzeyi bazı durumlarda panik derecesinde hissedilebilir.
Özgül fobi tanısının konulabilmesi için ise , duyulan korkunun belli bir düzeyde sıkıntı oluşturması yada bireyin işlevselliğini, mesleki ve toplumsal işlevlerini bozacak şekilde fazla olması gerekmektedir.
Korkuyu başlatan nedenler temel alınarak 5 tip özgül fobi tanımlanmaktadır:
Durumsal Tip: Bu durum toplu taşıma araçlarına binme , uçak yolculuğu, köprüler, asansörler,tüneller , araba kullanma gibi durumlardan korkma. En sık çocuklukta ve yirmili yaşların ortalarında görülmektedir.
Doğal Çevre Tipi: Fırtına,deprem, doğal afetler, yüksek yerler, su gibi doğal koşullardan korkma. Çoğunlukla çocuklukta başlamaktadır. Kan verme, iğne , kan aldırma, yara gibi tıbbi müdahalelerden korkma. Hastalar genellikle bu durumlarla karşılaştıklarında bayılabilirler. Korku nedeniyle müdahaleden kaçınma, diş ya da beden sağlığının bozulmasına neden olabilir.
Hayvan Tipi: Hayvan ya da böceklerden korkma. Çoğunlukla çocuklukta başlar.
Diğer Tip: Tıkanıp boğulmaktan, nefes alamamaktan , kusmaktan ya da hastalığa yakalanmaya yol açabilecek durumlardan, yüksek ses ya da masal kahramanlarından korkma.
